Depresja – objawy, przyczyny i leczenie – depresja jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych na świecie. Dotyka ona kilku procent całej ludzkości i z większą częstotliwością kobiety niż mężczyzn. Choroba ta znacznie obniża jakość życia oraz utrudnia codzienne funkcjonowanie osób nią dotkniętych. Dlatego leczenie depresji jest kluczowe w dążeniu do szczęścia i spokoju. W zależności od stopnia zaawansowania można wyróżnić depresję o łagodniejszym, umiarkowanym lub ciężkim przebiegu. Każda forma tej choroby wymaga konsultacji z lekarzem psychiatrii.
Jak objawia się depresja?
Depresja jest zaburzeniem nastroju, a objawia się długotrwałym i utrzymującym się uczuciem smutku, pustki, braku sensu życia. Osoby dotknięte tą chorobą mogą być apatyczne i bierne lub odwrotnie – drażliwe, zdenerwowane, zirytowane innymi ludźmi lub światem zewnętrznym. Osoby z zaburzeniem nastroju tracą radość życia. Sytuacje lub czynności, które dotychczas przynosiły szczęście, uczucie lekkości, nagle zaczynają być dla chorego neutralne. Osoby z depresją często rezygnują ze swoich pasji, a w cięższych przypadkach również z pracy i życia społecznego.
Chorzy zmagają się z notorycznym brakiem energii i siły do działania. Dochodzi do zaburzeń snu – zbyt długi kilkunastogodzinny wypoczynek lub odwrotnie, sen niespokojny, przedwcześnie przerwany. U chorych pojawiają się myśli samobójcze, które nie zawsze muszą być tożsame z rzeczywistym zamiarem odebrania sobie życia. Jednakże w ciężkiej depresji dochodzi do samookaleczenia i prób samobójczych.
Mimo obecnych metod leczenia, depresja bardzo często pozostaje nierozpoznana. Niestety brak pomocy psychiatry może zaowocować pogłębieniem się choroby, a to stanowi niebezpieczeństwo dla samego chorego. Leczenie depresji – farmakologiczne lub z użyciem psychoterapii jest bardzo ważne.
Przyczyny depresji
Choroba ma złożone podłoże, nie jest ono do końca znane. Można jednak wyróżnić trzy grupy przyczyn depresji. Są to przyczyny biologiczne, psychologiczne oraz społeczne. Do biologicznych należą, chociażby czynniki genetyczne. Zaobserwowano, że ryzyko zachorowania na depresję jest większe w rodzinach, gdzie jakiś członek zmagał się z zaburzeniami nastroju. Jednym z ważniejszych czynników biologicznych zachorowania na depresję są nieprawidłowości w procesie neurotransmisji.
U chorych zaobserwowano zaburzenia w wydzielaniu i transporcie dopaminy, serotoniny i noradrenaliny. Leczenie depresji z użyciem antydepresantów pomaga ustabilizować poziom tych substancji. Do powodów biologicznych można zaliczyć zaburzenia hormonalne, np. w wydzielaniu hormonu stresu. Ważną rolę odgrywają też płaty mózgu odpowiedzialne za odczuwanie emocji. U osób zmagających się z depresją zaobserwowano nieprawidłowości w tych strukturach mózgu.
Do przyczyn psychologicznych należy, chociażby umiejętność radzenia sobie ze stresem. Osoby, które nie potrafią radzić sobie w trudnych sytuacjach, są bardziej narażone na zachorowanie na depresję. Dlatego bardzo ważne jest, aby od najmłodszych lat uczyć dzieci radzenia sobie ze stresem. Ćwiczenia oddechowe oparte na długich, spokojnych wdechach i wydechach pozwalają lepiej poradzić sobie w sytuacji stresowej czy podczas ataku paniki. Bardzo ważnym czynnikiem wywołującym depresję są traumatyczne, negatywne doświadczenia życiowe.
U około połowy chorych takie sytuacje są wyzwalaczem epizodu depresyjnego, czyli stanu, w którym pojawiają i przez minimum dwa tygodnie utrzymują się objawy depresji. Na zachorowanie bardziej narażone są też osoby zmagające się z lękiem jako cechą osobowości.
Przyczyną depresji mogą być też względy społeczne, choć w znacznie mniejszym stopniu niż te biologiczne i psychologiczne. Do takich przyczyn należą przede wszystkim samotność i brak wsparcia ze strony bliskich osób, odrzucenie przez rodzinę czy przyjaciół. Powodować chorobę może też niski status społeczny, który przyczynia się do problemów z samooceną.
Depresja poporodowa
Depresja poporodowa to stan psychiczny, który może dotknąć nowe matki po urodzeniu dziecka. Jest to poważna forma depresji, która może mieć negatywny wpływ na zdrowie psychiczne i emocjonalne kobiety oraz jej zdolność do opieki nad dzieckiem. Objawy depresji poporodowej mogą się różnić, ale obejmują często uczucia smutku, beznadziejności, lęku, zmęczenia i utraty zainteresowania życiem. Depresja poporodowa może wystąpić w ciągu pierwszego roku po urodzeniu dziecka, a nawet po kilku miesiącach. Często jest związana z hormonowymi zmianami, jakie zachodzą w organizmie kobiety po porodzie, ale może mieć także podłoże psychologiczne, społeczne lub związane z daną sytuacją życiową.
Niezwykle ważne jest rozpoznanie i leczenie depresji poporodowej. W przypadku jej wystąpienia, kobieta potrzebuje wsparcia ze strony rodziny, przyjaciół i profesjonalistów. Leczenie może obejmować psychoterapię, terapię farmakologiczną lub kombinację obu. Im szybciej zdiagnozowana zostanie depresja poporodowa, tym większe szanse na skuteczną terapie i szybszy powrót do zdrowia psychicznego. Niepokojące jest to, że wiele kobiet waha się szukać pomocy ze względu na społeczne tabu związane z depresją poporodową i presję, by być “doskonałą matką”. Dlatego tak ważne jest promowanie świadomości na ten temat i zachęcanie do rozmów o zdrowiu psychicznym kobiet w okresie poporodowym. Depresja poporodowa to realny problem, ale z odpowiednią opieką i wsparciem można ją skutecznie leczyć i pokonać.
Najpopularniejsze sposoby leczenia depresji
Leczenie depresji to skomplikowany proces, który musi odbywać się pod okiem lekarza. Najczęściej stosuje się metody farmakologiczne, ze względu na to, że depresję bardzo często powoduje nieprawidłowe wydzielanie neuroprzekaźników. Leki na depresję stymulują poziom substancji odpowiedzialnych za samopoczucie chorego na stabilnym i prawidłowym poziomie. Antydepresanty należy stosować zgodnie z zaleceniami psychiatry, czyli codziennie o stałych porach. Warto pamiętać, że takie leki nie działają od razu.
Nie wolno też ich gwałtownie odstawiać, gdyż może to powodować nasilone skutki uboczne. W przypadku ciężkiej depresji np. gdy chory nie jest w stanie samodzielnie przyjmować leków, wymagana jest hospitalizacja.
Inną metodą jest psychoterapia https://psychoterapeuta-gdynia.com.pl – bardzo skuteczna w lekkiej depresji. Jest też stosowana równolegle z farmakoterapią. Najczęściej używana jest terapia behawioralno-poznawcza. Ważnym elementem leczenia jest sama psychoedukacja, czyli uświadomienie pacjentowi i jego otoczeniu, źródła depresji, leczenia, rokowań.
Rodzina natomiast może nauczyć się jak pomóc, a przynajmniej nie zaszkodzić swojej bliskiej osobie, która choruje na depresję. Wsparcie bliskich jest w tej chorobie bardzo ważne.
